1 januari 2020
Sinds kort hou ik me bezig met het opzetten van een Herenboerderij. Dat is een kleinschalig gemengd boerenbedrijf, dat op duurzame en natuurinclusieve manier voedsel produceert voor ongeveer 200 huishoudens, de leden van de coöperatie. Waarom eigenlijk en hoe kwam ik tot dit idee?

Al lezend, discussierend en piekerend, ontstond dit idee…

Door met name de globalisering rammelt ons voedselsysteem aan alle kanten en dat heeft een enorme impact op ons klimaat. Stichting Urgenda heeft recent de rechtszaak tegen de Nederlandse staat gewonnen, maar de teneur is niet vrolijk: de zittende regering moet nu echt keihard op zoek naar drastische oplossingen; gaat het ze lukken binnen de afgesproken periode van een jaar? Drastische maatregelen betekent naar mijn idee, dat het voor niemand ‘leuk’ zal zijn, iedere burger zal het merken. Of je nu 3 minuten later op je werk aankomt omdat je ‘maar’ 100 op de snelweg mag, of dat je grootse aanpassingen aan je melkveehouderij-bedrijf moet doen omdat de (stikstof-)regels zo extreem zijn geworden dat je niet verder kunt, of dat je heel oude benzine-auto niet meer het centrum van de stad in mag, of dat je als bouworganisatie behoorlijk moet hervormen om mee te groeien. Dat besef dringt langzaam door in de maatschappij. 

Wie is Sanne?

Sanne Smeets, 41 jaar, getrouwd met Jochem, 2 kinderen (Seth 9 en Stella 7). Ik ben verantwoordelijk voor alle Marketing/Communicatie zaken bij interieur architectuur studio D/DOCK, een organisatie die altijd van de gebaande paden af rent, de traditionele systemen een stukkie opschuift en zich steeds druk maakt om de wereld van morgen.

En dit is mijn gezin 😉

Vorig jaar vielen er voor mij een aantal puzzelstukjes op z’n plaats…. 

Ik was al een tijdje bezig met: wat kan ik doen om iets bij te dragen aan een duurzamere  samenleving? En mijn kinderen daarbij te betrekken? 12 zonnepanelen liggen op het dak…we scheiden netjes ons afval, een groot deel van het groen afval gaat naar de kippen. Zal ik dan toch tijd stoppen in het opbouwen van een goede compost-hoop? Hoe onhandig is het als we de auto weg doen? Moet ik alle online-bezorg gemak stoppen en zelf veel schaarse tijd besteden aan boodschappen? Maar ook: wat kan ik doen om de sociale ongelijkheden iets minder ongelijk te maken? Dat ene vrije uurtje in de week vrijwilligerswerk doen bij de plaatselijke voedselbank? Waar ligt precies die grens tussen ‘verantwoord duurzaam’ en ‘gemak in dit toch gejaagde leven? Het antwoord weet ik echt niet…

We wonen sinds een paar jaar aan de buitenste rand van Weesp, tussen de weilanden, de schapen, de paarden en de koeien. We genieten zoveel van de natuur, de ruimte, de tuin en het moestuintje, dat willen we nooit meer anders.

Onze kinderen zijn gek op buiten zijn, dieren, het boerderij-leven. Onze zoon was laatst op fietsvakantie met mijn ouders, ze stopten voor een nacht bij een boerderij maar hij vond het zo geweldig met de dieren dat ze langer zijn gebleven. En zo kan ik nog wel even doorgaan over onze kinderen en hoe belangrijk het is om hen in de natuur en met de natuur te laten opgroeien. Onze mini moestuin is voor hen een feestje in de zomer, snoepen van de frambozen en de lekkere koolrabi. 

Sinds een half jaar leaset mijn werkgever een Urban Arrow bakfiets voor mij. Dus ik kan heel makkelijk de 3km overbruggen van huis naar school/winkel. En op de 4 werkdagen fiets ik na school, nog 15km door naar mn werk in Amsterdam Centrum. Door weer en wind. De lange afstand is lekker want als groot fan van podcasts ontdek ik de mooiste verhalen en diepste nieuws-achtergronden…en beweeg op die manier 1,5uur per dag. En het voelt zo goed om die korte stukkies niet meer ‘even snel’ met de auto te hoeven doen, met de bakfiets zijn we sneller van huis-centrumWeesp-huis. Ik gun iedereen zo’n top lease-contract!

Maar nu dan, what’s next?

Omdenken

Moeten we niet allemaal totaal anders gaan denken? Maar dan bedoel ik allemaal, en niet alleen de kleine groep mensen die zat geld hebben om biologische producten te laten bezorgen, de mensen die standaard al vrijwilligerswerk verrichten of de kleine groep ondernemers die ‘duurzaam’ niet meer als marketing-term bezigt. Niemand heeft DE oplossing, maar samen vooruit denken, EN lange termijn plannen maken is sowieso een goede start. 

Wat me ook steeds duidelijker wordt, is dat verandering ook sterker door dringt als je iets beter begrijpt. Zonder uitleg, zonder begrip, zonder de juiste educatie weten we het gewoon niet meer, snappen we het niet en wat niet weet, wat niet deert. De afstand is letterlijk en figuurlijk zo groot geworden. Hoe verkleinen we die afstand weer? Ga ik zelf alleen iets beginnen…wat dan, hoe dan…welke zoden zet dat aan de dijk? Begrijp me niet verkeerd, een initiatief als dat iemand in de wereld van de horeca plasticen rietjes totaal weet te verbannen, is natuurlijk geweldig. Of de surfer dudes die zoveel mensen weten te strikken zodat ze hele stranden plastic-vrij kunnen maken, ook fantastisch. En ik heb diep respect voor de mensen die hun vrije uren steken in vrijwilligerswerk of vakantie besteden aan een week met hulp-behoevenden op reis bijvoorbeeld. 

De Herenboerderij

Na het zien van de Tegenlicht documentaire over het Herenboeren-concept, de film The Biggest Little Farm, het luisteren van de podcast met oprichter Geert van der Veer en meerdere artikelen over dit concept wist ik ineens: dit is het holistische idee waar ik naar op zoek ben, dit is lokaal, duurzaam, sociaal verbonden en economisch ook duurzaam.

Dit is wat ik wil opzetten, dit is wat ik echt belangrijk vind voor de wereld, Nederland, Weesp, mijn familie, gezin, kinderen…voor mezelf. 1+1=3 dus. Het plan bestaat en is al op meerdere plekken in Nederland gestart, slimme koppen hebben er over nagedacht. De Herenboeren-organisatie brengt alle enthousiastelingen bij elkaar en legt goed uit, vertelt over hoe zij nog steeds een ontdekkingsreis volgen maar vooral hoeveel plezier de leden van de boerderijen hebben in het samen duurzaam voedsel produceren.

Over het concept

Als één entiteit, een coöperatie dus, zorg je op een duurzame manier voor je eigen voedsel. Samen met de andere leden huur je een boer in en pacht je de grond. Zo doorbreek je allerlei traditionele systemen. De Herenboeren produceren alleen voor de leden en niet voor de markt. 

Kijk maar hoe:

Als ik dit allemaal zo ervaar en lees, dan sta ik 100% hierachter en vind ik dat ik moet uitzoeken of we dit kunnen opzetten in Weesp.

Zaterdag 21 december 2019 bezocht ik de Herenboerderij Wilhelminapark, in Boxtel. Voorzitter Boudewijn Tooren verzorgde de rondleiding en door zijn energie en enthousiasme, vergat ik compleet dat ik eigenlijk super moe en brak was van het kerstdiner de avond ervoor. Mijn vader Harrie was mee en mijn goede vriendin Marieke Koenders registreerde de middag met haar camera:

Kort omschreven gaan we dit doen:

Stap1:

Het vormen van een lokaal kartrekkers team. Dit zijn 6 tot 8 mensen die samen het project gaan opzetten; ik heb medestanders nodig om het initiatief uit de klei te trekken, we gaan netwerken, researchen, lobbyen. 

Stap2:

Starten met Herenboeren Nederland, die onze cooperatie gaat helpen opzetten. Locatie onderzoeken.

Stap3:

De boer zoeken (die de opleiding gaat  volgen en die dus op tijd aan de Herenboerderij gekoppeld moet worden)

Ongoing vanaf het begin:

Enthousiastelingen verzamelen, iedereen op de hoogte houden via nieuwsbrieven en social media en uiteindelijk hopen dat deze mensen de intentieverklaring tekenen om lid te worden.

Stap 4 ?

Stap 5 ?

—-

In mijn ideale Herenboerderij zie ik voor me:

• Dat het zo dichtbij is dat mijn kinderen (en andere Weespse kinderen) er op de fiets naar toe kunnen en er hun eigen plekje krijgen
• Dat de scholen uit de omgeving vanaf het begin meewerken aan een educatie-programma over de Herenboerderij
• Dat er ruimte is voor organisaties om hun werknemers te laten ervaren hoe het boerderij leven is, hoe je je eigen voedsel produceert. Integratie met het bedrijfsleven is belangrijk, ieder lid heeft waarschijnlijk een werkgever en als die achter je staat, kun je nog veel meer bewerkstelligen
• Dat mensen met afstand tot de arbeidsmarkt op de boerderij hun ei kwijt kunnen
• Dat ook gepensioneerden er activiteiten kunnen doen
• Dat er een voedselbos aan gekoppeld wordt
• Dat de gemeente en lokale ondernemers dit ondersteunen
• Dat ik kan samenwerken met soortgelijke organisaties in de buurt, zoals zelfpluk-tuinen en biologische boerderijen.
• En last but not least: dat we een systeem bedenken dat ook mensen die het bedrag niet kunnen investeren, toch mee kunnen doen op een bepaalde manier

Word je ook enthousiast van dit idee? Wil je meer informatie? 

Of wil jij in het kartrekkers-team?
Heb je goede connecties die iets kunnen betekenen?

MELD JE AAN VIA sannesmeets78@gmail.com